NHÂN DANH

NƯỚC CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG

Với thành phần Hội đồng xét xử phúc thẩm gồm có:

                    Thẩm phán – Chủ tọa phiên tòa: Ông Nguyễn Văn Dương

                    Các Thẩm phán: 1. Bà Đoàn Thị Huỳnh Hoa

                                                2. Ông Trần Mạnh Hùng

Thư ký Tòa án ghi biên bản phiên tòa: Bà Vũ Thị Hương Ngân – Cán bộ Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng.

Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng tham gia phiên tòa: Bà Nguyễn Thị Quế – Kiểm sát viên.

Ngày 03 tháng 4 năm 2014 tại trụ sở Tòa án nhân dân thành phố Hải Phòng mở phiên tòa công khai xét xử phúc thẩm vụ án kinh doanh, thương mại thụ lý số 38/2013/TLPT-KDTM ngày 04 tháng 12 năm 2013 về việc Tranh chấp hợp đồng gia công sửa chữa tàu biển; do bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 89/2013/KDTM-ST ngày 25 tháng 10 năm 2013 của Tòa án nhân dân huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng có kháng cáo, theo quyết định đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm số 47/2014/QĐ-PT ngày 27 tháng 01 năm 2014 giữa các đương sự:

1. Nguyên đơn: Công ty Cổ phần Công nghiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu; địa chỉ: xã Tam Hưng, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng; người đại diện theo pháp luật: Ông Phạm Văn Thuấn, chức vụ: Giám đốc; có mặt.

Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn: Ông Vũ Đình Luân, Luật sư Công ty Luật Trách nhiệm hữu hạn Thành Luân – Đoàn luật sư thành phố Hà Nội; có mặt.

2. Bị đơn: Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai; địa chỉ: Số 14 A Trần Bình Trọng, phường 1, quận 5, thành phố Hồ Chí Minh; người đại diện theo pháp luật là ông Lại Ngọc Phúc, chức vụ: Chủ tịch Hội đồng quản trị; có mặt.

3. Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan:

- Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Quảng Ninh; địa chỉ: Số 85 Lê Thánh Tông, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh; người đại diện theo pháp luật là ông Lại Ngọc Phúc, chức vụ: Chủ tịch Hội đồng quản trị; có mặt.

- Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam; địa chỉ: Số 422 Trần Hưng Đạo, phường 2, quận 5, thành phố Hồ Chí Minh; do ông Vũ Thái Nam, chức vụ: Phó Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp đại diện và ông Nguyễn Thanh Tùng, luật sư (theo văn bản ủy quyền số 450/2014/ALCII-KHTH ngày 25/02/2014); đều có mặt.

- Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hạ Long; địa chỉ: Số 85 Lê Thánh Tông, thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh; người đại diện theo ủy quyền: Ông Lại Ngọc Phúc (theo văn bản ủy quyền ngày 24/02/2014); có mặt; người đại diện theo pháp luật: Bà Nguyễn Thị Thanh Loan, chức vụ: Chủ tịch Hội đồng quản trị, vắng mặt.

4. Người kháng cáo: Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam.

NHẬN THẤY:

*Theo nội dung bản án sơ thẩm:

Trong đơn khởi kiện ghi ngày 25 tháng 7 năm 2013 và các lời khai trong quá trình giải quyết vụ án cũng như tại phiên tòa sơ thẩm, nguyên đơn trình bày:

Ngày 17/10/2007, Công ty Cổ phần công nghiệp Tàu Thủy và Xây dựng Nam Triệu (tên viết tắt là NASCO) là doanh nghiệp Nhà nước kinh doanh trong lĩnh vực sửa chữa, đóng mới tàu biển và xây dựng và Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Quảng Ninh (sau đây gọi tắt là công ty Quảng Ninh) có ký hợp đồng số 106/HĐKT-2007 về việc sửa chữa tàu Đại Phú Gia (sau đổi tên là tàu Imextrans 08) với giá trị quyết toán là 37.163.796.808 đồng. Công ty Quảng Ninh đã thanh toán cho NASCO 30.570.000 đồng, còn nợ lại 6.593.796.808 đồng.

Đến ngày 01/01/2009, NASCO và công ty Quảng Ninh ký tiếp hợp đồng số 02A/HĐKT-2009 về việc hoàn thiện các phần trên tàu Imextrans 08 với giá trị quyết toán là 4.143.804.168 đồng. Tại bảng đối chiếu và xác nhận công nợ giữa hai bên ngày 01/7/2013, tính đến ngày 30/6/2013 Công ty Quảng Ninh còn nợ NASCO số tiền 17.624.075.645 đồng, trong đó nợ gốc là 10.737.600.976 đồng và tiền lãi là 6.887.474.669 đồng.

Ngày 08/6/2008, NASCO và Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Hòn Gai (sau đây gọi tắt là công ty Hòn Gai) ký hợp đồng số 188/HĐKT-2008 về việc sửa chữa tàu Imextrans. Công ty Hòn Gai còn nợ là 485.120.712 đồng.

Đến ngày 22/01/2009, NASCO và công ty Hòn Gai ký tiếp hợp đồng số 11/HĐKT-2009 về việc sửa chữa hoán cải tàu Imextrans, giá trị tạm tính là 3.172.565.000 đồng. Ngày 09/5/2009, tàu Imextrans được đổi sang tên mới là Imextrans 19 và theo thiết kế có nhiều hạng mục phát sinh, nên NASCO và Công ty Hòn Gai đã lập biên bản thanh lý hợp đồng kinh tế số 11/HĐKT-2009 và ký hợp đồng số 62/HĐKT-2009 về việc thi công sửa chữa hoán cải phần hàn, sắt tàu

Imextrans 19 theo đúng hồ sơ thiết kế đã được Đăng kiểm Việt Nam phê duyệt, giá trị hợp đồng tạm tính là 7.545.864.000 đồng, tổng giá trị quyết toán tại các hợp đồng là 9.708.396.623 đồng. Công ty Hòn Gai mới thanh toán được 2.356.924.700 đồng, theo bảng đối chiếu và xác nhận công nợ giữa hai bên ngày 01/7/2013 thì tính đến ngày 30/6/2013 Công ty Hòn Gai còn nợ NASCO số tiền 12.153.820.956 đồng, trong đó nợ gốc là 7.351.471.923 đồng, lãi là 4.802.349.033 đồng.

Ngày 24/6/2009, Công ty Quảng Ninh, NASCO và công ty Hòn Gai đã ký văn bản thỏa thuận: Công ty Hòn Gai dùng tài sản của mình là tàu Imextrans 19 hiện đang được lên đà thi công hoán cải tại NASCO để đảm bảo cho số tiền chi phí sửa chữa tàu Imextrans 08 còn thiếu của Công ty Quảng Ninh; nếu Công ty Quảng Ninh không thanh toán trả đủ số tiền trên thì NASCO có quyền phát mại tài sản bảo đảm là tàu Imextrans 19.

Thực hiện nội dung thỏa thuận trên NASCO đã bàn giao tàu Imextrans 08 cho Công ty Quảng Ninh đưa vào khai thác, nhưng đến nay công ty Quảng Ninh vẫn không thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo như đã thỏa thuận. Vì vậy, NASCO đã làm thủ tục đăng báo để thông báo về việc xử lý tài sản bảo đảm là tàu Imextrans 19 từ ngày 23 đến ngày 25/3/2012 và nhận được thông báo của Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam (tên gọi tắt là ALC II) là tàu Imextrans 19 là tài sản mà Công ty Hòn Gai đã bán cho ALC II. Ngày 13/4/2012 và ngày 12/6/2012, các bên liên quan đã họp và tìm biện pháp giải quyết nhưng không có kết quả.

Theo yêu cầu khởi kiện và tại phiên tòa sơ thẩm, người đại diện hợp pháp của Công ty Quảng Ninh và Công ty Hòn Gai đều thừa nhận đúng như lời trình bày nêu trên của NASCO và thừa nhận đúng nội dung thỏa thuận ngày 03/9/2013, ba bên đều thống nhất cùng nhau chốt nợ đến ngày 31/8/2013: Công ty Quảng Ninh còn nợ 21.169.530.441 đồng; Công ty Hòn Gai còn nợ 12.343.733.982 đồng; đồng thời Công ty Quảng Ninh cũng đồng ý về việc Công ty Hòn Gai bàn Giao tàu Imextrans 19 cho NASCO phát mại để thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho Công ty Hòn Gai và Công ty Quảng Ninh.

* Các lời khai tại Tòa án và tại phiên tòa sơ thẩm, bị đơn là công ty Hòn Gai và đại diện của người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam thống nhất trình bày:

ALC II là tổ chức tài chính phi ngân hàng được thành lập bởi 100% vốn Nhà nước với lĩnh vực kinh doanh là cho thuê tài chính. Theo quyết định số 065/09/ALC II-01 ngày 07/5/2009 thì tàu Imextrans (tức Imextrans 19) của ALC II được chuyển quyền sở hữu cho Công ty Hòn Gai; ngày 09/5/2009 Cơ quan Đăng kiểm tàu biển và thuyền viên khu vực Hải Phòng có văn bản chấp thuận cho công ty Hòn Gai đăng ký là chủ tàu Imextrans 19; nhưng đến ngày 17/7/2009 thủ tục chuyển quyền sở hữu tàu biển mới xong, Công ty Hòn Gai được cấp giấy chứng nhận đăng ký sở hữu tàu biển Imextrans 19.

Ngày 12/5/2009, ALC II và Công ty Hòn Gai cùng ký với nhau hai hợp đồng:

+ Hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII, bên bán là Công ty Hòn Gai đã bán tàu Imextrans 19, số IMO: 3WZB/7908718 cho ALC II, có bên thuê tài chính là Công ty Hạ Long với giá 33,5 tỉ đồng và phải tả 20 tỉ đồng ngay sau khi ký kết hợp đồng mua bán.

+ Hợp đồng cho thuê tài chính số 032/09/ALCII-HĐ, ALC II cho bên thuê tài chính là công ty Hạ Long thuê tàu Imextrans 19.

Do tranh chấp giữa ALC II và Công ty Hòn Gai về hợp đồng số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009, nên ngày 22/5/2012, ALC II khởi kiện và Tòa án nhân dân quận 12, thành phố Hồ Chí Minh thụ lý vụ án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 100/2012/TLST-KDTM ngày 18/7/2012 về việc tranh chấp hợp đồng cho thuê tài sản giữa: Nguyên đơn Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam với bị đơn Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai. Ngày 08/8/2013, Tòa án nhân dân quận 12, thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án để chờ kết quả giải quyết của Tòa án nhân dân huyện Thủy Nguyên.

* Về lý do tranh chấp và yêu cầu giải quyết giữa bị đơn là Công ty Hòn Gai và đại diện của người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt Nam thì các bên trình bày như sau:

- Các lời khai tại Tòa án và tại phiên tòa, người đại diện hợp pháp của công ty Hòn Gai trình bày thêm:ALC II mới thanh toán trước 20 tỉ đồng, số tiền còn lại hai bên thỏa thuận khi hoàn tất thủ tục đăng ký tàu Imextrans 19 sang tên chủ tàu là ALC II thì sẽ thanh toán hết, nhưng do cơ quan đăng kiểm thủ tục chậm nên chưa sang tên được cho ALC II. Công ty Hòn Gai sử dụng số tiền 20 tỉ đồng trên thanh toán số tiền vay khi mua tàu Imextrans và một phần chi phí hoán cải cho NASCO.

Cùng vào thời điểm này, đội ngũ lãnh đạo cũ của ALC II bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nội bộ cơ cấu lại nên các hợp đồng đang thực hiện đều bị đình chỉ. Công ty Hòn Gai đã nhiều lần đề nghị ALC II cùng tìm giải pháp thanh toán đúng hạn theo hợp đồng nhưng đội ngũ cán bộ mới của ALC II sợ trách nhiệm nên đã vi phạm thanh toán, dẫn đến hậu quả Công ty Hòn Gai mất khả năng thanh toán cho NASCO. Đến nay, ALC II ngừng thanh toán số tiền 13,5 tỷ đồng còn thiếu là vi phạm nghĩa vụ cơ bản của hợp đồng nên Công ty Hòn Gai đề nghị hủy hợp đồng mua bán tàu Imextrans 19.

Công ty Hòn Gai đồng ý cho NASCO phát mại tàu Imextrans 19 để thanh toán khoản nợ của Công ty Hòn Gai và Công ty Quảng Ninh.

- Các lời khai tại Tòa án và tại phiên tòa, đại diện của người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam trình bày thêm:

Công ty Hòn Gai vi phạm nghĩa vụ của mình theo hợp đồng số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009 do lỗi của Công ty Hòn Gai, mặt khác việc Công ty Hòn Gai ký thỏa thuận ngày 24/6/2009 dùng tàu Imextrans 19 để đảm bảo nghĩa vụ thanh toán với NASCO sau thời điểm ký hợp đồng số 32/09/HĐMB là trái pháp luật. Đề nghị Tòa án tuyên bố chấm dứt hợp đồng mua bán số 32/09/HĐMB; buộc Công ty Hòn Gai trả lại số tiền 20 tỷ đồng và bồi thường thiệt hại 12.206.214.583 đồng, đồng thời bàn giao tàu Imextrans 19 cho ALC II bán đấu giá để bảo đảm nghĩa vụ thanh toán.

- Người đại diện hợp pháp của Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hạ Long trình bày thống nhất với ý kiến của Công ty Hòn Gai và trình bày thêm: Công ty Hạ Long có ký hợp đồng thuê tài chính với ALC II để thuê lại tàu Imextrans 19 để chở dầu. Do ALC II chưa có tàu để bàn giao nên hợp đồng thuê tài chính nói trên chưa được thực hiện mặc dù Công ty Hạ Long đã đặt cọc 3,5 tỷ đồng. Công ty Hạ Long không phải chịu trách nhiệm gì với NASCO.

- Tại bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 89/2013/KDTM-ST ngày 25 tháng 10 năm 2013 của Tòa án nhân dân huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng quyết định: Căn cứ Điều 29, 131, và 202 Bộ luật Tố tụng Dân sự; áp dụng các Điều 128, 137, 415, 416, 549, 552 và 557 Bộ luật Dân sự; Điều 32 Bộ luật Hàng hải; các Điều 181, 182, 306, 312 Luật Thương mại; các Điều 26, 27, 28, 29 Nghị định 29/2009/NĐ-CP ngày 26/3/2009 của Chính phủ về việc đăng ký mua bán tàu biển; Điều 27 Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án; tuyên xử:

1. Buộc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Quảng Ninh phải trả nợ Công ty Cổ phần Công nghiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu số tiền 21.169.530.441 đồng (hai mươi mốt tỉ, một trăm sáu chín triệu, năm trăm ba mươi nghìn, bốn trăm bốn mươi mốt đồng).

2. Buộc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai phải trả nợ Công ty Cổ phần Công nghiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu số tiền 12.343.733.982 đồng (Mười hai tỷ, ba trăm bốn mươi ba triệu, bảy trăm ba mươi ba nghìn, chín trăm tám mươi hai đồng).

3. Hủy hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB ngày 12/5/2009 về việc Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai bán tàu Imextrans 19 cho Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam. Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai hoàn trả cho Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam số tiền 20.000.000.000 đồng (Hai mươi tỷ đồng).

4. Công ty Cổ phần Công nghiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu được quyền phát mại tàu Imextrans 19 đứng tên chủ tàu là Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai để thu hồi nợ. Số tiền còn lại (nếu có) sẽ được tạm giữ để bảo đảm thanh toán cho khoán nghĩa vụ của Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.

Về án phí kinh doanh thương mại sơ thẩm: Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Quảng Ninh phải chịu 129.170.000 đồng tiền án phí.

Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai phải chịu 120.343.000 đồng tiền án phí.

Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam phải chịu 120.406.000 tiền án phí.

Trả lại Công ty Cổ phần Công nghiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu số tiền tạm ứng án phí đã nộp là 68.000.000 đồng theo biên lai số AA/2012/0000817 ngày 01/8/2013 của Chi cục thi hành án huyện Thủy Nguyên.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn tuyên quyền kháng cáo cho các đương sự:

- Sau khi xét xử sơ thẩm, ngày 06/11/2013 Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam kháng cáo yêu cầu tuyên hủy một phần bản án sơ thẩm liên quan đến ALC II với những lý do sau:

+ Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng Nghị định số 29/2009/NĐ-CP ngày 26/3/2009 của Chính phủ về đăng ký và mua, bán tàu biển để tuyên bố hợp đồng số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009 vô hiệu và không đúng quy định pháp luật.

+ Tòa án cấp sơ thẩm quyết định cho NASCO được phát mại tàu biển tàu Imextrans 19 để thu hồi nợ là không đúng quy định pháp luật.

+ Tòa án cấp sơ thẩm không chấp nhận yêu cầu ALCII yêu cầu số tiền nợ lãi đầu tư của ALC II đối với Công ty Hòn Gai là không đúng quy định pháp luật.

+ Tòa án cấp sơ thẩm quyết định ALC II phải chịu án phí là không đúng quy định pháp luật.

- Tại phiên tòa phúc thẩm:

Nguyên đơn là NASCO vẫn giữ nguyên yêu cầu khởi kiện;

Người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan (ALC II) vẫn giữ nguyên yêu cầu kháng cáo.

Các đương sự không tự thỏa thuận được với nhau về việc giải quyết vụ án.

Người đại diện hợp pháp của ALC II trình bày: ALC II là doanh nghiệp nhà nước sử dụng 100% vốn nhà nước là đúng, ông Nguyễn Văn Tài – Phó Tổng giám đốc được Tổng giám đốc ALC II phân công theo văn bản số 750 ngày 22/5/2008 về việc phân công trong công việc cho thuê tài chính. Vì vậy việc ông Nguyễn Văn Tài ký hợp đồng mua bán tàu biển với công ty Hòn Gai là đúng thẩm quyền. Tại thời điểm ký kết hợp đồng, Công ty Hòn Gai chưa được cấp đăng ký tàu biển do vậy mà chưa phải là chủ sở hữu nên không có quyền định đoạt đối với tàu Imextrans 19 tuy có vi phạm về hình thức nhưng sự thỏa thuận của các bên trong hợp đồng phải được tôn trọng và ưu tiên thực hiện hợp đồng, không vi phạm quy định pháp luật nên không thể bị vô hiệu. ALC II không phải tuân thủ quy định về hình thức, trình tự và thẩm quyền theo Nghị định số 29/2009/NĐ-CP ngày 26/3/2009 của Chính phủ về đăng ký và mua bán tàu biển vì nguồn vốn mua tàu Imextrans 19 không sử dụng vốn nhà nước tuy nhiên không thể cung cấp được tài liệu chứng minh việc đó; Tòa án cấp sơ thẩm quyết định cho NASCO được phát mại tàu Imextrans 19 để thu hồi nợ theo thỏa thuận của NASCO, Công ty Quảng Ninh và Công ty Hòn Gai vào ngày 24/6/2009 là không đúng vì lúc đó Công ty Hòn Gai không phải chủ sở hữu tàu Imextrans 19 nên thỏa thuận này cũng vô hiệu. Do vi phạm việc giao tàu Imextrans 19 nên trước khi mở phiên tòa sơ thẩm của Tòa án nhân dân huyện Thủy Nguyên, ALC II yêu cầu về việc chấm dứt hợp đồng mua bán giữa ALC II với Công ty Hòn Gai liên quan đến tàu Imextrans 19; nay ALC II vẫn giữ nguyên yêu cầu Tòa án cấp phúc thẩm giải quyết việc chấm dứt hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII giữa Công ty Hòn Gai và ALC II; đồng thời, ý kiến của ALC II yêu cầu Tòa án nhân dân quận 12, thành phố Hồ Chí Minh phải ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án kinh doanh thương mại sơ thẩm thụ lý số 100/2012/TLST-KDTM ngày 18/7/2012 về việc tranh chấp hợp đồng cho thuê tài sản giữa nguyên đơn Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam với bị đơn Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Hòn Gai vì việc tranh chấp của các bên đã được giải quyết bằng bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 89/2013/KDTM-ST ngày 25/10/2013 của Tòa án nhân huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng. Do vậy, toàn bộ yêu cầu của ALC II cần phải được chấp nhận về việc buộc Công ty Hòn Gai phải trả số tiền 20 tỷ đồng và số tiền thiệt hại 12.206.214.583 đồng mà ALC II sẽ được hưởng do cho thuê tàu Imextrans 19 đối với Công ty Hạ Long tính từ ngày 31/6/2009 đến ngày xét xử phiên tòa sơ thẩm.

Người đại diện hợp pháp của các công ty gồm NASCO, Công ty Quảng Ninh và Công ty Hòn Gai: đều thừa nhận 3 công ty này đã cùng nhau chốt nợ tại văn bản thỏa thuận ngày 03/9/2013 thì tính đến ngày 31/8/2013, Công ty Quảng Ninh còn nợ NASCO 21.169.530.441 đồng; Công ty Hòn Gai còn nợ 12.343.733.982 đồng; đồng thời Công ty Quảng Ninh và Công ty Hòn Gai đều thỏa thuận thống nhất bàn giao tàu Imextrans 19 cho NASCO phát mại để thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho cả hai công ty với số nợ trên.

Đồng thời, người đại diện hợp pháp của công ty Hòn Gai và NASCO đều thống nhất ý kiến hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII giữa Công ty Hòn Gai và ALC II là vô hiệu vì người ký hợp đồng của ALC II không phải là người đại diện theo pháp luật, không được người đại diện theo pháp luật ủy quyền và không thực hiện đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định bắt buộc với doanh nghiệp mua tàu biển là doanh nghiệp vốn nhà nước, đến tháng 7/2009 mới đảm bảo được nghĩa vụ mà theo thỏa thuận phải thực hiện ngay khi ký hợp đồng nên vi phạm nghĩa vụ thanh toán của hợp đồng mới làm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động kinh doanh của Công ty Hòn Gai và NASCO.

- Đại diện Viện kiểm sát nhân dân thành phố Hải Phòng phát biểu ý kiến về việc tuân theo pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án ở giai đoạn phúc thẩm như sau: Quá trình thụ lý, giải quyết vụ án kinh doanh thương mại nêu trên theo thủ tục phúc thẩm, những người tiến hành tố tụng đều chấp hành đúng quy định pháp luật. Phiên tòa xét xử phúc thẩm được mở lại vào 03/4/2014 có mặt đầy đủ các đương sự trong vụ án nên tiếp tục phiên tòa xét xử trong phạm vi xét xử phúc thẩm theo đúng quy định của pháp luật. Về nội dung vụ án và kháng cáo, sau khi xem xét hồ sơ vụ án và tại phiên tòa hôm nay đã được làm rõ: Tòa án cấp sơ thẩm đã đánh giá về việc hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009, ALC II mua tàu Imextrans 19 không phải thuộc quyền sở hữu của bên bán và vi phạm về hình thức, trình tự, thẩm quyền quyết định mua tàu biển sử dụng vốn nhà nước theo các quy định của Điều 26, Điều 27, Điều 28, Điều 29 Nghị định số 29/2009/NĐ-CP ngày 26/3/2009 của Chính phủ vô hiệu là đúng pháp luật. Tuy nhiên, quyết định của bản án sơ thẩm về phát mại tài sản và tuyên hợp đồng vô hiệu chưa đúng, do vậy, đề nghị Hội đồng xét xử phúc thẩm: Áp dụng Khoản 2 Điều 275; Điều 276 Bộ luật Tố tụng Dân sự: Sửa một phần bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 89/2013/KDTM-ST ngày 25/10/2013 của Tòa án nhân dân huyện Thủy Nguyên và không chấp nhận kháng cáo của Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.

Hội đồng xét xử phúc thẩm căn cứ hồ sơ vụ án; ý kiến trình bày và ý kiến tranh luận của người bảo vệ quyền, lợi ích của đương sự, các đương sự tại phiên tòa và ý kiến phát biểu của kiểm sát viên tại phiên tòa phúc thẩm.

XÉT THẤY

* Về thủ tục tố tụng:

Đơn kháng cáo của người của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam hợp lệ và trong thời hạn luật định nên được chấp nhận để xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

*Về nội dung:

Nội dung kháng cáo, Hội đồng xét xử phúc thẩm xem xét đánh giá như sau:

Ngày 12/5/2009, Công ty Hòn Gai và ALC II ký hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII, bên bán là Công ty Hòn Gai đã bán tàu Imextrans 19, số IMO: 3WZB/7908718 cho ALC II, có bên thuê tài chính là Công ty Hạ Long với giá 33,5 tỉ đồng.

Ngày 09/5/2009 Cơ quan đăng kiểm tàu biển và thuyền viên khu vực Hải Phòng có văn bản chấp thuận cho Công ty Hòn Gai đăng ký là chủ tàu Imextrans 19; nhưng đến ngày 17/7/2009 thủ tục chuyển quyền sở hữu tàu biển mới xong, Công ty Hòn Gai được cấp giấy chứng nhận đăng ký sở hữu tàu biển Imextrans 19.

Căn cứ giấy chứng nhận đăng ký tàu biển đứng tên chủ sở hữu là ALC II đối với Imextrans 19 thì vào thời điểm ngày 12/5/2009, ALC II ký kết hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII để mua tàu Imextrans 19 khi bên bán chưa được công nhận là chủ sở hữu tàu Imextrans 19 do chưa đảm bảo quy định tại Khoản 2 Điều 32 Bộ luật Hàng hải. Mặt khác, ALC II là tổ chức tài chính phi ngân hàng được thành lập bởi 100% vốn Nhà nước đã không thực hiện trình tự, thủ tục lập dự án và thẩm quyền quyết định mua, bán tàu biển, không thực hiện mua, bán tàu biển theo hình thức chào hàng cạnh tranh. Từ khi ký hợp đồng mua bán tàu Imextrans 19, ALC II không thực hiện đúng cam kết thanh toán (đến ngày 02/7/2009 mới thanh toán đủ 20 tỷ đồng) và suốt quá trình đó cũng không khắc phục để thực hiện đầy đủ các quy định theo Điều 26, Điều 27, Điều 28, Điều 29 Nghị định số 29/2009/NĐ-CP ngày 26/3/2009 của Chính phủ đối với dự án mua tàu biển sử dụng vốn nhà nước phải tuân thủ đúng hình thức, trình tự, thẩm quyền quyết định mua tàu biển và quy định về hồ sơ mua tàu biển.

Tại phiên tòa phúc thẩm, người đại diện hợp pháp của ALC II khẳng định khi ký hợp đồng mua bán tàu biển Imextrans 19 đã được người đại diện theo pháp luật của ALC II là ông Vũ Quốc Hảo – Tổng giám đốc ủy quyền theo Quyết định số 750/08/ALCII-TH ngày 22/5/2008 về việc phân công, phối hợp công tác của Tổng giám đốc và các Phó Tổng giám đốc Công ty cho thuê tài chính II. Tuy nhiên, Hội đồng xét xử xét thấy theo Khoản 2 Điều 2 của Quyết định số 750/08/ALCII-TH ngày 22/5/2008 thì ông Nguyễn Văn Tài được phân công “Công tác cho thuê tài chính” chứ không được phân công phụ trách công tác “mua và cho thuê”. Căn cứ nghị định số 65/2005/NĐ-CP ngày 19/5/2005 và Khoản1, Khoản 2 Điều 16 Nghị định số 16/2001/NĐ-CP thì tại Khoản 2 quy định “cho thuê tài chính”, Khoản 3 quy định “mua và cho thuê lại”. Như vậy, việc ông Nguyễn Văn Tài ký hợp đồng mua bán tàu là không đúng thẩm quyền vì ông Tài không được người đại diện theo pháp luật ủy quyền đối với việc mua bán tàu biển Imextrans 19. Vì vậy, Tòa án cấp sơ thẩm đánh giá hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009 vô hiệu là có cơ sở và căn cứ đúng pháp luật.

Hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật theo Điều 128 BLDS đều do lỗi của cả hai bên Công ty Hòn Gai và ALC II nên không làm phát sinh quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên Công ty Hòn Gai, ALC II và công ty Hạ Long kể từ thời điểm xác lập ngày 12/5/2009. Vì vậy, Tòa án cấp sơ thẩm buộc Công ty Hòn Gai chỉ phải hoàn trả cho ALC II số tiền 20.000.000.000 đồng (Hai mươi tỷ đồng) là đúng pháp luật và cũng đảm bảo ý kiến của công ty Hòn Gai và ALC II về việc hủy bỏ hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009 và không tiếp tục thực hiện mua bán tàu biển Imextrans 19.

Tại phiên tòa sơ thẩm cũng như tại phiên tòa phúc thẩm, NASCO – Công ty Hòn Gai – Công ty Quảng Ninh đều đồng ý tự nguyện tiếp tục thực hiện toàn bộ nội dung thỏa thuận của các bên vào ngày 24/6/2009. Từ ngày 17/7/2009 đến nay, Công ty Hòn Gai là chủ sở hữu tàu biển Imextrans 19 nên có quyền định đoạt tài sản thuộc sở hữu của mình và tự nguyện đảm bảo việc thi hành nghĩa vụ của mình và Công ty Quảng Ninh đối với NASCO như nhận định và quyết định của bản án sơ thẩm là đúng pháp luật.

Tòa án cấp sơ thẩm chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn và sự thỏa thuận thống nhất tự nguyện của NASCO, Công ty Hòn Gai và Công ty Quảng Ninh về việc NASCO có quyền yêu cầu phát mại tàu Imextrans 19 để thu hồi nợ; số tiền còn lại (nếu có) sẽ được tạm giữ để đảm bảo thanh toán cho khoản nghĩa vụ của ALC II là có căn cứ, đúng pháp luật, do vậy, chấp nhận ý kiến của Viện kiểm sát và ý kiến của phía nguyên đơn NASCO, của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan Công ty Hòn Gai, Công ty Quảng Ninh để không chấp nhận kháng cáo của ALC II.

Ngày 08/8/2013, Tòa án nhân dân quận 12, thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án kinh doanh thương mại giữa ALC II và Công ty Hòn Gai nên việc xem xét tranh chấp hợp đồng mua bán giữa ALC II và Công ty Hòn Gai trong vụ án này mới đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các đương sự và giải quyết toàn diện, dứt điểm vụ án cũng phù hợp với yêu cầu của ALC II, Công ty Hòn Gai, NASCO về việc hủy bỏ, chấm dứt hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009 và không yêu cầu Tòa án nhân dân quận 12, thành phố Hồ Chí Minh giải quyết vụ án nữa.

Tuy nhiên, phần quyết định của bản án sơ thẩm tuyên chưa đúng về việc phát mại tài sản, việc tuyên bố hủy hợp đồng vô hiệu nên cần phải sửa một phần bản án sơ thẩm.

Các quyết định của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không có kháng nghị có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị, HĐXX không xét.

* Về án phí: Do yêu cầu của ALC II về việc buộc Công ty Hòn Gai phải bồi thường 12.206.214.583 đồng không được chấp nhận nên ALC II phải chịu 120.406.000 đồng án phí kinh doanh thương mại sơ thẩm. Vì sửa bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm nên ALC II không phải chịu án phí kinh doanh thương mại phúc thẩm.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH:

- Căn cứ Khoản 2 Điều 275 Bộ luật Tố tụng Dân sự: Sửa bản án kinh doanh thương mại sơ thẩm số 89/2013/KDTM-ST ngày 25 tháng 10 năm 2013 của Tòa án nhân dân huyện Thủy Nguyên:

- Áp dụng Điều 29, Điều 131 và Điều 202 Bộ luật Tố tụng Dân sự; Điều 128, Điều 137, Điều 415, Điều 416, Điều 549, Điều 552 và Điều 557 Bộ luật Dân sự; Điều 32 Bộ luật Hàng hải; Điều 181, Điều 182, Điều 306, Điều 312 Luật Thương mại; Điều 21 và Điều 22 Nghị định số 49/2006/NĐ-CP ngày 18 tháng 05 năm 2006; Pháp lệnh án phí, lệ phí Tòa án;

Tuyên xử: Không chấp nhận kháng cáo của Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, sửa một phần bản án Sơ thẩm:

1. Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Quảng Ninh phải trả cho Công ty Cổ phần công ngiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu tổng số tiền còn nợ là 21.169.530.441 đồng (Hai mươi mốt tỷ, một trăm sáu chín triệu, năm trăm ba mươi nghìn, bốn trăm bốn mươi mốt đồng).

2. Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Hòn Gai phải trả nợ Công ty Cổ phần công ngiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu tổng số tiền còn nợ là: 12.343.733.982 đồng (Mười hai tỷ, ba trăm bốn mươi ba triệu, bảy trăm ba mươi ba nghìn, chín trăm tám mươi hai đồng).

3. Tuyên bố hợp đồng mua bán số 032/09/HĐMB-ALCII ngày 12/5/2009 giữa Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai phải bán tàu cho Công ty Cổ phần cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam vô hiệu. Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai phải trả cho Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam số tiền 20.000.000.000 đồng (Hai mươi tỷ đồng).

4. Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Quảng Ninh và Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai không trả được số nợ nêu trên thì Công ty Cổ phần công ngiệp Tàu thủy và Xây dựng Nam Triệu có quyền yêu cầu Cơ quan thi hành án dân sự phát mại tàu Imextrans 19, số IMO: 3WB/7908718 để thu hồi nợ; số tiền còn lại (nếu có) sẽ được tạm giữ để bảo đảm thanh toán cho nghĩa vụ trả nợ của Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Hòn Gai đối với Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam.

5. Về án phí:

- Án phí sơ thẩm: Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam phải chịu 120.406.000 (Một trăm hai mươi triệu, bốn trăm linh sáu nghìn đồng) tiền án phí kinh doanh thương mại sơ thẩm.

- Án phí phúc thẩm: Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam không phải chịu án phí kinh doanh thương mại phúc thẩm; trả lại cho Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam số tiền đã nộp tạm ứng án phí kinh doanh thương mại phúc thẩm 200.000 đồng (Hai trăm nghìn đồng) (theo biên lai số 1069 ghi ngày 29/11/2013 tại Chi cục thi hành án dân sự huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải   Phòng).

Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, kể từ ngày Công ty Cổ phần Công nghiệp Tàu Thủy và Xây dựng Nam Triệu, Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam có đơn yêu cầu thi hành án, nếu Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và vận tải sông biển Hòn Gai, Công ty Cổ phần xuất nhập khẩu và Vận tải sông biển Quảng Ninh chậm trả các khoản tiền nêu trên thì hàng tháng còn phải trả khoản tiền lãi theo mức lãi suất nợ cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố tương ứng với thời gian chậm thi hành án.

Trường hợp bản án được thi hành theo quy định tại Điều 2 Luật Thi hành án Dân sự, người được thi hành án, người phải thi hành án dân sự có quyền thỏa thuận thi hành án, quyền yêu cầu thi hành án, tự nguyện thi hành án hoặc bị cưỡng chế thi hành án theo quy định tại các Điều 6, 7 và 9 Luật Thi hành án Dân sự; thời hiệu thi hành án được thực hiện theo quy định tại Điều 30 Luật Thi hành án Dân sự.

Các quyết định của bản án sơ thẩm không có kháng cáo, không có kháng nghị đã có hiệu lực pháp luật kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị.

Bản án phúc thẩm có hiệu lực pháp luật kể từ tuyên án.

Ngày 01/04/2025, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 914/QĐ-BCT về việc áp dụng thuế chống bán phá giá tạm thời đối với một số sản phẩm thép mạ có xuất xứ từ Trung Quốc và Hàn Quốc.

Hàng hóa bị áp thuế có mã HS:

7210.41.11, 7210.41.12, 7210.41.19, 7210.49.11, 7210.49.14, 7210.49.15, 7210.49.16, 7210.49.17, 7210.49.18, 7210.49.19, 7210.50.00, 7210.61.11, 7210.61.12, 7210.61.19, 7210.69.11, 7210.69.19, 7210.90.10, 7210.90.90, 7212.30.11, 7212.30.12, 7212.30.13, 7212.30.14, 7212.30.19, 7212.50.14, 7212.50.19, 7212.50.23, 7212.50.24, 7212.50.29, 7212.50.93, 7212.50.94, 7212.50.99, 7212.60.11, 7212.60.12, 7212.60.19, 7225.92.90, 7226.99.11, 7226.99.91

Mức thuế tạm thời

Đối với hàng hóa có xuất xứ từ Trung Quốc: Lên tới 37,13%

Đối với hàng hóa có xuất xứ từ Hàn Quốc: Lên tới 15,67%

Vụ việc trước được khởi xướng điều tra bởi các doanh nghiệp:

• Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen
• Công ty CP Thép Nam Kim
• Công ty Tôn Phương Nam
• Công ty CP Tôn Đông Á
• Công ty CP China Steel Sumikin
• Nippon Steel Việt Nam

Xem và tải Quyết định số 914/QĐ-BCT tại đây: https://caselaw.vn/van-ban-phap-luat/411431-quyet-dinh-so-914-qd-bct-cua-bo-truong-bo-cong-thuong-ap-dung-thue-chong-ban-pha-gia-tam-thoi-doi-voi-mot-so-san-pham-thep-ma-co-xuat-xu-tu-cong-hoa-nhan-dan-trung-hoa-va-dai-han-dan-quoc

Không ai bắt đầu nghề luật bằng những bản hợp đồng triệu đô hay những phiên tranh tụng căng thẳng. Đã bao giờ bạn ao ước, ngay sau khi tốt nghiệp, sẽ được tham gia những công việc “chuyên môn cao” như tư vấn pháp lý, soạn thảo hợp đồng, hay trực tiếp tranh tụng tại tòa?

Thực tế thường không màu hồng đến vậy.

Hầu hết đều khởi đầu từ một góc bàn nhỏ, vài tập hồ sơ dày cộp, và những công việc không tên. Những ngày đầu thực tập hoặc mới đi làm thường gắn liền với việc in tài liệu, sắp xếp hồ sơ, gửi công văn, hỗ trợ làm slide báo giá… Toàn những việc có vẻ nhàm chán, tưởng chừng không mấy liên quan đến kiến thức đã học ở trường – và càng khác xa hình ảnh luật sư mặc vest chỉnh tề, lập luận sắc bén như trên phim ảnh.

Nhưng chính trong những công việc tưởng chừng tẻ nhạt đó, sự khác biệt giữa người thành công và người không thành đã bắt đầu manh nha hình thành. Có người làm cho xong, cũng có người coi đó là cơ hội để học nghề từ những điều nhỏ nhất. Cũng từ đó, những kỹ năng nghề luật cho sự nghiệp sau này dần được đặt nền móng.

1. “Không chọn việc” khi thực tập

Có được cơ hội thực tập tại các công ty luật, văn phòng luật sư là một niềm may mắn đối với các bạn sinh viên. Không phải ai cũng được giao ngay những công việc “có tên” trong giai đoạn thực tập. Trên thực tế, phần lớn thực tập sinh sẽ bắt đầu với những đầu việc rất cơ bản: in tài liệu, đi công chứng, đóng dấu hồ sơ, hỗ trợ chuẩn bị cuộc họp, hoặc đơn giản là... đi giao tài liệu cho khách hàng.

Những công việc đó thường không hào nhoáng, không tạo ra cảm giác được làm việc như những luật sư mà bạn có thể kỳ vọng. Tuy nhiên, cách mỗi người tiếp nhận những đầu việc ấy lại là dấu hiệu rõ ràng về tinh thần học hỏi và thái độ nghề nghiệp.

Việc đi giao tài liệu – thoạt nhìn là một đầu việc hành chính thuần túy tưởng như chẳng liên quan gì đến chuyên môn luật. Nhưng nếu nhìn từ góc độ của một người hành nghề thực sự, đây là công việc đòi hỏi sự cẩn trọng, chủ động và kỹ năng xử lý tình huống thực tế.

Trước khi giao tài liệu, thực tập sinh cần kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ: đúng loại tài liệu, đúng số lượng, đúng phiên bản cần giao (bản công chứng hay là bản gốc) kèm theo biên bản bàn giao được soạn sẵn. Cần xem thời gian giao có gấp không, tài liệu có phục vụ cho cuộc họp hay thủ tục nào quan trọng không.  Đến khâu di chuyển – cần xem bản đồ, định tuyến đường đi, tránh tắc đường hoặc đến sai địa điểm.

Tại nơi giao, phải xác định đúng người nhận, đúng bộ phận. Chỉ một sơ suất như giao sai người, nhầm phòng ban hoặc làm thất lạc tài liệu cũng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ công việc, thậm chí làm phát sinh trách nhiệm không đáng có.

Và chính trong vài phút ngắn ngủi khi gặp khách hàng, một thực tập sinh hoàn toàn có thể học được nhiều kỹ năng quan trọng: từ cách giao tiếp lịch sự, giữ tác phong chuẩn mực, đến việc quan sát văn hóa doanh nghiệp và rèn luyện kỹ năng xử lý tình huống nhỏ nhưng thực tế.

Hay như việc trả lời các tình huống pháp lý thực tế trên các diễn đàn pháp luật – từng là kênh phổ biến trước khi mạng xã hội phát triển. Trước khi được tin tưởng giao xử lý một vụ việc thực tế, hãy tập trả lời các câu hỏi thực tế trên diễn đàn – nơi mọi người đăng các tình huống thường gặp: từ tranh chấp đất đai, lao động, đến hợp đồng dân sự. Tự đọc, tự tra cứu, tự suy nghĩ, và gõ lại từng dòng giải thích cho người ta hiểu. Cách làm này giúp bạn rèn luyện khả năng nghiên cứu, trình bày bằng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu – và quan trọng nhất là hình thành tư duy pháp lý thực tiễn.

“Không chọn việc” không có nghĩa là làm tất cả. Mà là làm bất kỳ việc gì được giao với tinh thần học nghề nghiêm túc. Chính những điều đó tạo nên bản lĩnh nghề nghiệp mà không lớp học nào có thể dạy. Kỹ năng nghề luật bắt đầu hình thành một cách tự nhiên: quan sát tốt hơn, xử lý linh hoạt hơn, và sẵn sàng hơn để tiếp nhận những công việc khó hơn trong tương lai.

2. Sắp xếp tài liệu

2.1 Việc nhỏ dạy tư duy lớn

Sắp xếp tài liệu là một trong những đầu việc quen thuộc nhất mà thực tập sinh thường được giao trong những ngày đầu tiên. Công việc này có thể bao gồm: dán nhãn, bấm lỗ, kẹp vào bìa, in mục lục, đánh số trang. Ở mức phức tạp hơn là phân loại tài liệu theo nhóm: hồ sơ hành chính, chứng cứ, văn bản trao đổi giữa các bên, hợp đồng, công văn từ cơ quan nhà nước, thư khiếu nại, bản án, quyết định, v.v... Sau đó là bước sắp xếp theo trình tự thời gian, theo tiến trình vụ việc, hoặc theo logic nội dung.

Nhìn qua, đây có vẻ là công việc thuần hành chính, mang tính hỗ trợ, không đòi hỏi kiến thức chuyên môn sâu. Nhưng nếu tiếp cận đúng cách, đây lại là bài học đầu tiên về tư duy hệ thống trong nghề luật. Tại sao?

Tài liệu trong một vụ việc pháp lý có thể lên đến vài trăm trang: hợp đồng, phụ lục, email trao đổi, công văn, biên bản làm việc, thư khiếu nại, đơn khởi kiện, chứng cứ, văn bản tố tụng, đến cả bản án cũ có liên quan. Trong quá trình sắp xếp, thực tập sinh có cơ hội tiếp cận toàn bộ sự kiện của một vụ việc.

Nếu nghĩ rằng công việc này chỉ dừng lại ở mức xếp cho gọn gàng thì bạn đã bỏ lỡ một cơ hội rất đáng giá để học hỏi thực tế. Hãy cầm lại bộ hồ sơ trên tay, cố gắng đọc – hiểu – và hình dung lại bối cảnh pháp lý đang diễn ra trong vụ việc đó. Làm kỹ khâu này sẽ giúp bạn nhận ra mối quan hệ giữa các bên, trình tự diễn biến sự việc, các vấn đề pháp lý phát sinh, và đâu là tài liệu mấu chốt cần lưu ý.

2.1 Lật từng trang tài liệu và đọc kỹ

Bí kíp ở đây là: lật từng trang tài liệu và đọc kỹ. Sẽ có nhiều thông tin mà bạn chưa từng được học trên lớp. Đó có thể là cách luật sư đánh dấu, gạch chân, ghi chú bên lề – những dấu vết thể hiện rõ tư duy phân tích và xử lý vấn đề trong từng vụ việc. Đây là những thứ bạn có thể học được, dù không ai trực tiếp chỉ cho bạn.

• Mỗi loại tài liệu có giá trị pháp lý ưu tiên khác nhau, nên cần được phân nhóm phù hợp: nhóm làm căn cứ pháp lý, nhóm là tài liệu nội bộ, nhóm để chứng minh hành vi…
• Thời gian là yếu tố quan trọng: sắp xếp theo trình tự thời gian sẽ giúp nhìn rõ tiến trình tranh chấp hoặc diễn biến của toàn bộ vụ việc.
• Cách lưu file cũng không kém phần quan trọng: chỉ cần đặt tên file đúng chuẩn và lưu đúng thư mục, bạn có thể tiết kiệm được đáng kể tra cứu – thậm chí còn giúp người khác làm việc nhanh hơn.

Nhờ việc nắm rõ cấu trúc hồ sơ do chính mình sắp xếp, bạn sẽ giúp luật sư phụ trách tìm được văn bản quan trọng trong thời gian ngắn. Đó là một khoảnh khắc nhỏ – nhưng là lúc bạn nhận ra mình thật sự đang góp phần vào công việc, không chỉ đơn thuần nghĩ rằng mình làm việc vặt.

2.3 Ứng dụng vào tranh tụng và M&A

Về sau này, kỹ năng sắp xếp và đọc hiểu tài liệu trở thành nền tảng quan trọng trong nhiều công việc chuyên môn.

• Trong tranh tụng, luật sư phải xử lý hàng trăm trang hồ sơ để tái dựng lại vụ việc, xác định chứng cứ chính, và xây dựng hệ thống lập luận rõ ràng, logic.
• Trong M&A, việc rà soát hồ sơ pháp lý (legal due diligence) đòi hỏi khả năng phân loại tài liệu, đối chiếu thông tin, phát hiện rủi ro từ những chi tiết nhỏ nhất – điều mà chỉ ai quen làm việc với tài liệu mới đủ nhạy để xử lý hiệu quả.
• Trong tư vấn nội bộ, việc kiểm soát và truy xuất tài liệu nhanh chóng giúp đưa ra quyết định chính xác và kịp thời, nhất là trong các tình huống cần phản ứng nhanh với rủi ro pháp lý.

Sắp xếp tài liệu là bước đầu để hình thành tư duy xử lý thông tin – một kỹ năng cốt lõi trong hành nghề luật, và là nền móng để xử lý những công việc phức tạp hơn trong tương lai.

3. Khi slide báo giá không chỉ là thiết kế

Trong các công ty luật, khi tiếp nhận một yêu cầu tư vấn hoặc xử lý vụ việc từ khách hàng, luật sư điều hành hoặc phụ trách thường sẽ yêu cầu bộ phận chuyên môn chuẩn bị một slide báo giá (proposal).

Đây là tài liệu giới thiệu tóm tắt vụ việc, đề xuất phương án xử lý, phạm vi công việc sẽ thực hiện, nhân sự phụ trách, thời gian dự kiến và mức phí tương ứng. Tài liệu này thường được gửi cho khách hàng như một bước mở đầu trước khi ký hợp đồng dịch vụ pháp lý.

Việc làm slide báo giá tuy không trực tiếp giải quyết vấn đề pháp lý, nhưng lại là một phần trong quy trình làm việc chuyên nghiệp. Nó giúp khách hàng hiểu cách tiếp cận của luật sư, đánh giá năng lực xử lý, và đưa ra quyết định hợp tác.

Một ngày tình cờ, bạn được luật sư nhờ hỗ trợ chỉnh slide báo giá. Hãy xem đó là cơ hội để quan sát cách luật sư tiếp cận và xử lý một vụ việc thực tế.

Cách tiếp cận đơn giản là dựa vào bản memo hoặc email đã được soạn trước, rồi chuyển nội dung sang slide PowerPoint. Nhưng nếu chỉ “copy – paste” nguyên văn vào slide thì họ không nhờ bạn làm gì. Người làm slide cần hình dung ra tình huống, từ đó chọn lọc nội dung cần thiết, sắp xếp lại cho ngắn gọn, rõ ràng và đúng trọng tâm. Việc này buộc bạn phải suy nghĩ như một người đang trực tiếp xử lý vụ việc.

Không ai bắt bạn làm slide màu mè. Nhưng một file trình bày rõ ràng, sạch sẽ, đúng ngữ pháp, bố cục hợp lý là dấu hiệu cho thấy bạn có tư duy trình bày tốt – và có khả năng truyền đạt vấn đề pháp lý phức tạp thành thông tin dễ hiểu.

Từ việc làm slide, bạn sẽ dần hình thành thói quen tư duy theo cấu trúc: ngắn – gọn – rõ, không lan man, không vòng vo. Kỹ năng này sẽ được dùng trong nhiều đầu việc chuyên môn của luật sư cấp cao về sau như:

• Chuẩn bị bài trình bày cho buổi họp với khách hàng;
• Tham gia pitching cho thương vụ mới;
• Thuyết trình nội bộ với đội pháp chế doanh nghiệp.

Những gì bạn học được từ việc làm slide khi thực tập sẽ giúp bạn chuyên nghiệp hơn, và tự tin hơn trong mắt khách hàng.

Suy cho cùng, nghề luật là nghề truyền đạt chính xác, mạch lạc và thuyết phục.

4. Cuối cùng

Ba kỹ năng trong bài viết này chỉ là một phần nhỏ trong hành trình học nghề luật từ những ngày đầu thực tập. Còn rất nhiều kỹ năng khác mà một thực tập sinh có thể học được nếu biết quan sát, lắng nghe và chủ động tiếp cận công việc.

Mỗi công việc được giao – dù là nhỏ nhất – đều có thể trở thành một “điểm rơi” để bạn rèn luyện sự cẩn trọng, tư duy hệ thống, khả năng truyền đạt, kỹ năng tổ chức và phối hợp trong môi trường làm việc chuyên nghiệp.

Những người hành nghề luật vững vàng không phải lúc nào cũng bắt đầu từ những việc lớn. Họ chỉ đơn giản là không bỏ lỡ cơ hội học từ những việc nhỏ.

Trong hành trình tranh tụng, việc nộp đơn khởi kiện không đơn thuần là một thủ tục pháp lý. Đó là một bước đi mang tính chiến lược có thể định hình toàn bộ cục diện vụ việc. Việc chọn đúng thời điểm khởi kiện giống như ra khơi vào thời điểm thuận lợi: biết mình sắp đối mặt với sóng to, gió lớn và sẵn sàng ứng phó với mọi kịch bản.

Thời gian là yếu tố sống còn

Một bên có thể yếu thế hơn trong nhiều khía cạnh, nhưng nếu biết chờ đúng thời cơ – khi chứng cứ đã được thu thập đầy đủ, hồ sơ đã được chuẩn bị kỹ lưỡng và có đủ cơ sở pháp lý – thì khả năng thành công sẽ cao hơn rất nhiều. Ngược lại, nếu hành động vội vàng khi chưa nắm chắc toàn bộ yếu tố pháp lý và thực tiễn thì chỉ tự đẩy mình vào thế bất lợi trước tòa.

Chuẩn bị kỹ lưỡng là điều không thể thiếu

Một luật sư giỏi không chỉ biết chọn đúng thời điểm mà còn phải chuẩn bị như một chiến lược gia. Mỗi văn bản, mỗi chứng cứ cần được đánh giá và kiểm tra kỹ lưỡng để không bỏ sót bất kỳ chi tiết nào. Từng bước đi đều cần được lên kế hoạch chi tiết nhằm đảm bảo chúng ta luôn ở thế chủ động khi đối diện với đối phương.

Nghề luật: Không chỉ là biện hộ mà còn là chiến lược

Biện hộ là kỹ năng quan trọng trong nghề luật nhưng chưa đủ để làm nên một luật sư giỏi. Muốn đi xa với nghề, người làm nghề luật cần có khả năng nhìn xa, trông rộng, biết nắm bắt và kiểm soát mọi yếu tố vận động trong vụ việc. Luật sư thành công không đơn thuần dựa vào kiến thức mà chính là nhờ sự tỉnh táo và nhạy bén trong từng quyết định – đặc biệt là quyết định về thời điểm hành động.

Thông điệp gửi đến những người làm công tác pháp chế

Đặc biệt, đối với những bạn đang làm pháp chế tại các doanh nghiệp, việc lựa chọn thời điểm khởi kiện càng đòi hỏi sự tỉnh táo và bản lĩnh. Đôi khi, bạn cần biết cách giải thích và vượt qua áp lực từ cấp trên để có thêm thời gian thu thập chứng cứ, hoàn thiện hồ sơ và chọn đúng thời điểm chín muồi nhằm giành lấy ưu thế ban đầu. Chỉ khi đó, bạn mới thực sự đảm đương đúng vai trò của một “luật sư nội bộ” – người bảo vệ lợi ích doanh nghiệp bằng sự kết hợp giữa kiến thức pháp lý và tư duy chiến lược.

Luật sư Nguyễn Hoàng Chương

Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Thương Nhân Việt Nam (VTA)

Nhằm tháo gỡ các vướng mắc về thủ tục hành chính và đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đang dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội để trình Chính phủ. Một trong những điểm đáng chú ý của dự thảo là cơ chế giao chủ đầu tư không qua đấu thầu đối với các dự án nhà ở xã hội. Chính sách này nhằm đơn giản hóa quy trình đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai dự án và đáp ứng nhu cầu nhà ở của người thu nhập thấp và công nhân lao động, gắn liền với việc thực hiện Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030.

Hãy cùng Caselaw Việt Nam tìm hiểu chi tiết về cơ chế này để hiểu rõ hơn về các quy định, phạm vi áp dụng và quy trình thực hiện.

1. Cơ sở pháp lý của chính sách

Cơ chế giao chủ đầu tư không qua đấu thầu được xây dựng dựa trên các văn bản pháp luật và định hướng chính sách sau:

• Hiến pháp 2013, trong đó quy định Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm chỗ ở cho công dân.
• Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
• Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
• Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021- 2025
• Luật Nhà ở 2023, quy định về chính sách ưu đãi phát triển nhà ở xã hội.
• Luật Đấu thầu 2023, quy định về các trường hợp lựa chọn nhà đầu tư theo cơ chế đặc thù.
• Luật Đầu tư công 2024, điều chỉnh về thủ tục đầu tư và các trường hợp không áp dụng đấu thầu khi lựa chọn nhà đầu tư.
• Chỉ thị số 34-CT/TW năm 2024 của Ban Bí thư về phát triển nhà ở xã hội.
• Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội năm 2025 về thí điểm một số cơ chế đặc thù nhằm phát triển nhà ở xã hội.

2. Các trường hợp giao chủ đầu tư không qua đấu thầu

Theo Dự thảo Nghị quyết, cơ chế giao chủ đầu tư không qua đấu thầu áp dụng cho ba nhóm đối tượng sau

(i) Dự án nhà ở xã hội do UBND cấp tỉnh giao:

• UBND cấp tỉnh có thể giao trực tiếp chủ đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội không thuộc trường hợp do Bộ Quốc phòng, Bộ Công an hay Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quản lý.
• Việc giao chủ đầu tư dựa trên danh mục dự án đã được công khai trên Cổng thông tin điện tử của tỉnh, Bộ Xây dựng và Hệ thống thông tin nhà ở và thị trường bất động sản.
• Nhà đầu tư phải có năng lực tài chính, kinh nghiệm và cam kết thực hiện đúng tiến độ.

(ii) Dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân:

• Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có thể giao chủ đầu tư đối với dự án nhà ở phục vụ sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp.
• Chủ đầu tư phải đáp ứng đủ điều kiện theo Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Đầu tư.

(iii) Dự án nhà ở xã hội sử dụng nguồn tài chính công đoàn:

• Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được giao chủ đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân, người lao động.
• Việc triển khai phải đảm bảo mức giá nhà ở phù hợp với thu nhập của công nhân và sử dụng nguồn tài chính minh bạch.

3. Quy trình giao chủ đầu tư không qua đấu thầu

Một điểm đáng chú ý trong Dự thảo Nghị quyết là các dự án nhà ở xã hội không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Thay vào đó, văn bản giao chủ đầu tư sẽ thay thế văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư, giúp đơn giản hóa thủ tục hành chính và rút ngắn thời gian triển khai dự án.

Theo quy định tại Điều 31, 32 Luật Đầu tư, các dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội sử dụng vốn ngoài đầu tư công phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Tuy nhiên, do các dự án này đã được quản lý thông qua việc phê duyệt quy hoạch, chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, bố trí quỹ đất và giao chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội, nên Dự thảo Nghị quyết đề xuất miễn thủ tục này nhằm đẩy nhanh tiến độ đầu tư. Việc miễn thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư cũng tương tự như cơ chế đã được áp dụng cho các dự án đường sắt đô thị theo Nghị quyết số 188/2025/QH15, trong đó quy định các dự án được thực hiện ngay việc lập, thẩm định, quyết định đầu tư mà không phải qua bước lập và thẩm định chủ trương đầu tư.

Dự thảo Nghị quyết quy định một quy trình trong việc giao chủ đầu tư nhằm đảm bảo tính công khai và hiệu quả:

- Công bố danh mục dự án: UBND cấp tỉnh hoặc cơ quan có thẩm quyền công bố danh mục dự án nhà ở xã hội trên Cổng thông tin điện tử.

- Tiếp nhận hồ sơ đăng ký: Các doanh nghiệp có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm có thể đăng ký làm chủ đầu tư.

- Xét duyệt và lựa chọn chủ đầu tư: Dựa trên các tiêu chí về năng lực tài chính, kinh nghiệm thực hiện dự án, tiến độ cam kết, phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng.

- Ban hành quyết định giao chủ đầu tư: Sau khi xét duyệt, cơ quan có thẩm quyền ban hành quyết định giao chủ đầu tư, đồng thời thay thế văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư.

4. Một số nội dung liên quan đến cơ chế giao chủ đầu tư

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có thể trực tiếp quản lý các dự án nhà ở xã hội phù hợp với đối tượng thụ hưởng.

Nhà đầu tư được giao chủ đầu tư phải đáp ứng các tiêu chí nhất định theo quy định của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và các văn bản hướng dẫn liên quan.

Dự thảo cũng quy định rõ việc công bố thông tin, tiếp nhận hồ sơ và xét duyệt để đảm bảo quá trình giao chủ đầu tư được thực hiện theo đúng quy định.

5. Lộ trình thực hiện

Dự thảo Nghị quyết được dự kiến trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9 (tháng 4/2025). Nếu được Chính phủ đồng ý, Bộ Xây dựng sẽ phối hợp Bộ Tư pháp và các Bộ liên quan xây dựng Hồ sơ, Dự thảo Nghị quyết để trình Quốc hội.

Dữ liệu cá nhân – nghe thì “luật” đấy, nhưng thực ra nó gần gũi hơn bạn nghĩ. Tên, số điện thoại, email, hay thậm chí ảnh selfie bạn đăng lên mạng đều là dữ liệu cá nhân. Trong thời đại công nghệ, những thông tin này quý như vàng, nhưng cũng dễ bị “đánh cắp” nếu không cẩn thận. May mắn thay, pháp luật Việt Nam đã có những quy định để bảo vệ chúng ta. Bài viết này sẽ giới thiệu cơ bản về bảo vệ dữ liệu cá nhân theo luật Việt Nam, giúp bạn – dù là người mới hay sinh viên luật – hiểu rõ hơn nhé!

Dữ liệu cá nhân là gì? Đừng nghĩ xa xôi!

Theo Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân (có hiệu lực từ 1/7/2023), hiểu đơn giản rằng dữ liệu cá nhân là thông tin liên quan đến một người cụ thể, như họ tên, ngày sinh, số CCCD, địa chỉ, hay cả thông tin nhạy cảm như sức khỏe, tài khoản ngân hàng. Nói đơn giản, bất cứ thứ gì “nói lên bạn là ai” đều là dữ liệu cá nhân.

Ví dụ nhé: Bạn đăng ký một ứng dụng mua sắm online, điền tên, số điện thoại, địa chỉ giao hàng. Đó là dữ liệu cá nhân. Hay khi bạn đi khám bệnh, bác sĩ ghi lại tình trạng sức khỏe – đó cũng là dữ liệu cá nhân, nhưng nhạy cảm hơn. Pháp luật bảo vệ để đảm bảo những thông tin này không bị lạm dụng.

Pháp luật Việt Nam bảo vệ dữ liệu cá nhân thế nào?

Trước đây, pháp luật Việt Nam chưa có quy định riêng về dữ liệu cá nhân, mà chỉ rải rác trong các văn bản như Bộ luật Dân sự 2015 hay Luật An toàn thông tin mạng 2015. Nhưng từ khi Nghị định 13/2023/NĐ-CP ra đời, mọi thứ rõ ràng hơn. Đây là văn bản đầu tiên tập trung vào bảo vệ dữ liệu cá nhân, áp dụng cho cả cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức.

Luật yêu cầu:

• Đồng ý trước khi thu thập: Ai muốn lấy dữ liệu của bạn phải xin phép, trừ vài trường hợp đặc biệt (chẳng hạn như cơ quan nhà nước điều tra).
• Sử dụng đúng mục đích: Dữ liệu chỉ được dùng cho việc đã nói rõ, không “tự ý” làm chuyện khác.
• Bảo mật an toàn: Doanh nghiệp phải có biện pháp giữ thông tin của bạn không bị rò rỉ.

Ví dụ: Bạn tải app học tiếng Anh, họ hỏi “Cho phép dùng số điện thoại để gửi thông báo không?”. Bạn đồng ý, họ chỉ được gửi tin học tập, không được tự ý bán số của bạn cho bên quảng cáo kem đánh răng, hoặc cho bọn lừa đảo ở bên Campuchia chẳng hạn. Nếu làm sai, họ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Ví dụ thực tế: Khi dữ liệu cá nhân bị “lạm dụng”

Để bạn thấy rõ luật quan trọng thế nào, mình kể một câu chuyện nhé. Giả sử bạn Hùng đăng ký thẻ thành viên ở một siêu thị. Hùng điền tên, số điện thoại, email để được giảm giá. Nhưng vài tuần sau, Hùng nhận hàng tá tin nhắn quảng cáo từ các công ty bảo hiểm, bất động sản – toàn chỗ anh chẳng hề biết! Hóa ra siêu thị đã bán thông tin của Hùng mà không xin phép. Đây là hành vi vi phạm luật, vì theo Nghị định 13/2023, siêu thị phải được Hùng đồng ý trước khi chia sẻ dữ liệu.

Một ví dụ khác: Chị Lan đi làm đẹp ở spa, để lại số điện thoại. Sau đó, thông tin của chị bị lộ, kẻ xấu dùng để lừa đảo, nhắn tin giả danh ngân hàng đòi nợ. Nếu spa không bảo mật dữ liệu tốt, họ phải chịu trách nhiệm.

Quyền của bạn trong việc bảo vệ dữ liệu

Luật không chỉ “bắt” doanh nghiệp mà còn trao quyền cho bạn. Theo Nghị định 13/2023/NĐ-CP, bạn có thể:

• Yêu cầu xóa dữ liệu: Nếu không muốn họ giữ thông tin nữa, bạn có quyền đòi xóa.
• Kiểm tra dữ liệu: Bạn được hỏi họ đang dùng thông tin của mình để làm gì.
• Khiếu nại nếu bị lạm dụng: Nếu dữ liệu bị dùng sai, bạn có thể báo cơ quan chức năng.

Ví dụ: Bạn thấy một ứng dụng cứ gửi tin nhắn rác dù bạn không đồng ý, bạn có thể yêu cầu họ xóa số điện thoại của mình. Nếu họ không làm, bạn báo lên phía công an – họ sẽ xử lý.

Tại sao cần quan tâm?

Với sinh viên luật, hiểu về bảo vệ dữ liệu cá nhân là bước đầu để nắm luật trong thời đại số. Còn với người bình thường, nó giúp bạn tự bảo vệ mình. Dữ liệu cá nhân bị lộ không chỉ phiền toái mà còn nguy hiểm – từ lừa đảo đến mất tiền. Chỉ cần cẩn thận khi chia sẻ thông tin và biết quyền của mình, bạn đã an toàn hơn nhiều.

Giữ dữ liệu như giữ ví tiền – Đừng chủ quan kẻo tiền mất tật mang

Bảo vệ dữ liệu cá nhân theo pháp luật Việt Nam không phải chuyện xa vời, mà là điều bạn gặp hàng ngày. Từ việc đăng ký app, đi khám bệnh, đến mua sắm, luật đều có cách giữ thông tin của bạn an toàn. Hãy nhớ: dữ liệu cá nhân giống như chiếc ví – đừng để ai “móc” mất, và nếu có chuyện gì, pháp luật đứng về phía bạn!

Tác giả: Hà Mạnh Tú

Luật sư cấp cao Công ty TNHH Công nghệ Huawei Việt Nam

Giới thiệu tổng quan

Bộ Công Thương đã áp dụng biện pháp chống lẩn tránh phòng vệ thương mại (PVTM), bao gồm chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC), đối với sản phẩm đường mía nhập khẩu từ Lào, Campuchia, Indonesia, Malaysia, và Myanmar. Đây là biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng lẩn tránh các biện pháp phòng vệ trước đó, đảm bảo cạnh tranh lành mạnh cho ngành sản xuất trong nước. Biện pháp này chính thức có hiệu lực từ ngày 9/8/2022 và dự kiến kéo dài đến ngày 15/6/2026, trừ trường hợp có thay đổi theo quy định pháp luật.

1. Thông tin vụ việc

1.1. Bên yêu cầu

• Công ty Cổ phần Mía đường Sơn Dương
• Công ty Cổ phần Mía đường Sơn La
• Công ty Cổ phần TNHH Công nghiệp KCP Việt Nam
• Công ty Cổ phần Mía đường Cần Thơ
• Công ty Cổ phần Mía đường 333
• Công ty Cổ phần Mía đường Sóc Trăng

1.2. Hàng hóa bị áp dụng biện pháp chống lẩn tránh PVTM

• Tên khoa học: Đường sacarose (sucrose)
• Tên gọi thông thường: Đường cát, đường mía, đường kính, đường thô, đường trắng, đường tinh luyện, đường RE, đường RS
• Phân loại mã HS: 1701.13.00, 1701.14.00, 1701.91.00, 1701.99.10, 1701.99.90, 1702.90.91
  (Danh sách mã HS có thể được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tế)

1.3. Xuất xứ hàng hóa bị áp dụng biện pháp PVTM

• Campuchia, Lào, Malaysia, Myanmar, Indonesia

2. Mức thuế và thời gian áp dụng biện pháp

Mức thuế CBPG và CTC

Bảng 1 (AC02.AD13-AS01): Mức thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp (áp dụng từ 9/8/2022 đến 15/6/2026)

Loại trừ áp dụng biện pháp PVTM đối với:

Hàng hóa được sản xuất bởi các công ty sau không thuộc phạm vi áp dụng biện pháp:

• Kampong Speu Sugar Co., Ltd.
• Kasekam Youveakchun Svay Rieng Co., Ltd.
• PT. Kebun Tebu Mas
• Mitr Lao Sugar Company Limited
• Savannakhet Sugar Corporation
• TTC Attapeu Sugar Cane Sole Co., LTD
• Than Daung OO Company Limited
• Ngwe Yi Pale Sugar Company Limited

Thời hạn áp dụng

• Thời gian hiệu lực: Từ 9/8/2022 đến 15/6/2026
• Gia hạn và rà soát: Có thể thay đổi theo các quyết định bổ sung của Bộ trưởng Bộ Công Thương.

3. Tình trạng vụ việc hiện nay

• Hiện tại: Biện pháp chống lẩn tránh biện pháp PVTM đang được áp dụng đối với hàng hóa từ các quốc gia nêu trên.

4. Văn bản pháp luật liên quan đến vụ việc

• Quyết định 1407/QĐ-BCT năm 2024: Công bố kết quả rà soát nhà xuất khẩu mới.
• Quyết định 494/QĐ-BCT năm 2024: Gia hạn thời hạn rà soát nhà xuất khẩu mới.

Các sự kiện đáng chú ý

Xem thêm: Toàn cảnh áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại tại Việt Nam – 29 vụ việc từ 2009 đến 2024

Kính chào Quý khách hàng,

Caselaw Việt Nam trân trọng thông báo tính năng mới: Tính thuế Chống bán phá giá hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam tại https://caselaw.vn/tinh-thue-chong-ban-pha-gia.

Tính năng Tính thuế Chống bán phá giá sẽ là công cụ hữu ích giúp cho các nhà xuất khẩu nước ngoài, doanh nghiệp Việt Nam thực hiện các công việc vốn trước đây đòi hỏi nhiều thời gian để nghiên cứu quy định pháp luật và tham vấn luật sư:

(i) Kiểm tra nhanh mã HS hàng hóa nào bị áp thuế Chống bán phá giá khi nhập khẩu vào Việt Nam; 

(ii) Biết được mức thuế suất thuế Chống bán phá giá và Tính số tiền thuế Chống bán phá giá;

(iii) Theo dõi tình trạng thuế suất thuế Chống bán phá giá của từng mã HS;

Theo Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13 ngày 06/04/2016 của Quốc Hội, Thuế chống bán phá giá là thuế nhập khẩu bổ sung được áp dụng trong trường hợp hàng hóa bán phá giá nhập khẩu vào Việt Nam gây ra hoặc đe dọa gây ra thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất trong nước hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất trong. 

(i) Kiểm tra nhanh mã HS hàng hóa nào bị áp thuế Chống bán phá giá khi nhập khẩu vào Việt Nam

(ii) Xem mức thuế suất thuế Chống bán phá giá và tính số tiền thuế Chống bán phá giá:

1. Thỏa Thuận Đặt Cọc Mua Đất Nông Nghiệp

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/BqXxug9SI9/thoa-thuan-dat-coc-mua-dat-nong-nghiep
• Số lượng điều khoản: 4 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

2. Hợp Đồng Hợp Tác Kinh Doanh Góp Vốn Bằng Giá Trị Quyền Sử Dụng Đất

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/ROoRhUD1cN/hop-dong-hop-tac-kinh-doanh-gop-von-bang-gia-tri-quyen-su-dung-dat
• Số lượng điều khoản: 11 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

3. Hợp Đồng Chuyển Nhượng Quyền Sử Dụng Đất Và Tài Sản Gắn Liền Trên Đất (Xây Dựng Cửa Hàng Xăng Dầu)

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/AG0f9aFL00/hop-dong-chuyen-nhuong-quyen-su-dung-dat-va-tai-san-gan-lien-tren-dat-xay-dung-cua-hang-xang-dau
• Số lượng điều khoản: 5 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

4. Hợp Đồng Cho Mượn Đất

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/lIzkSubzKW/hop-dong-cho-muon-dat
• Số lượng điều khoản: 12 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

5. HỢP ĐỒNG CHUYỂN NHƯỢNG quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở (MS 01)

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/3opJBbrs7V/hop-dong-chuyen-nhuong-quyen-su-dung-dat-va-quyen-so-huu-nha-o-ms-01
• Số lượng điều khoản: 15 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

6. HỢP ĐỒNG ĐẶT CỌC Chuyển nhượng quyền sử dụng đất (MS 01)

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/921tNDPcw6/hop-dong-dat-coc-chuyen-nhuong-quyen-su-dung-dat-ms-01
• Số lượng điều khoản: 8 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

7. HỢP ĐỒNG THẾ CHẤP Quyền sử dụng đất và căn hộ (MS 01)

• Xem tại: https://caselaw.vn/hop-dong-mau/8D3CfBTSyz/hop-dong-the-chap-quyen-su-dung-dat-va-can-ho-ms-01
• Số lượng điều khoản: 14 điều
• Ngôn ngữ: tiếng Việt

Đang cập nhật

Án lệ số  /2017/AL về công nhận hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất mà trên đất có tài sản không thuộc sở hữu của bên thế chấp

Được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày…  tháng … năm 2017 và được công bố theo Quyết định số …/QĐ-CA ngày … tháng … năm 2017 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

Nguồn án lệ:

Quyết định giám đốc thẩm số 01/2017/KDTM-GĐT ngày 01-3-2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về vụ án kinh doanh, thương mại “Tranh chấp về hợp đồng tín dụng” tại thành phố Hà Nội giữa nguyên đơn là Ngân hàng A với bị đơn là Công ty trách nhiệm hữu hạn B; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gồm 10 người.

Vị trí nội dung án lệ:

Đoạn 4 phần “Nhận định của Toà án”

Khái quát nội dung của án lệ:

- Tình huống án lệ 1:

Một bên thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự nhưng trên đất còn có tài sản thuộc sở hữu của người khác;hình thức và những nội dung của hợp đồng phù hợp với quy định của pháp luật.

- Giải pháp pháp lý 1:

Trường hợp này, Tòa án phải xác định hợp đồng thế chấp có hiệu lực pháp luật.

- Tình huống án lệ 2:

Bên thế chấp và bên nhận thế chấp thỏa thuận bên nhận thế chấp được bán tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất mà trên đất có tài sản gắn liền với đất không thuộc sở hữu của người sử dụng đất.

- Giải pháp pháp lý 2:

Trường hợp này, khi giải quyết Tòa án phải dành cho chủ sở hữu nhà trên đất được quyền ưu tiên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đó nếu họ có nhu cầu.

Quy định của pháp luật liên quan đến án lệ:

Điều 342 Bộ luật Dân sự năm 2005 (tương ứng với Điều 318 Bộ luật dân sự năm 2015); Điều 715, Điều 721Bộ luật Dân sự năm 2005; mục 4 khoản 19 Điều 1 Nghị định số 11/2012/NĐ-CP ngày 22-02-2012 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 163/2006/NĐ-CP ngày 29-12-2006 của Chính phủ về giao dịch bảo đảm (pháp điển hóa tại khoản 2 Điều 325 Bộ luật Dân sự năm 2015).

Từ khóa của án lệ:

“Thế chấp quyền sử dụng đất”; “Trên đất có tài sản của người khác”; “Thỏa thuận xử lý tài sản thế chấp”; “Ưu tiên nhận chuyển nhượng”.

NỘI DUNG VỤ ÁN:

Tại đơn khởi kiện đề ngày 6/10/2011 và các lời khai tại Tòa án, nguyên đơn là Ngân hàng A trình bày:

Ngày 16-6-2008, Ngân hàng A (sau đây viết tắt là Ngân hàng)và Công ty trách nhiệm hữu hạnB (sau đây viết tắt là Công ty B) ký Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800142. Theo đó, Ngân hàng cho Công ty B vay 10.000.000.000 đồng và/hoặc bằng ngoại tệ tương đương. Mục đích cấp tín dụng để bổ sung vốn lưu động phục vụ kinh doanh theo nghề đăng ký của Công ty B.

Thực hiện hợp đồng, Ngân hàng đã giải ngân tổng cộng 3.066.191.933 đồng cho Công ty Btheo các Hợp đồng tín dụng kiêm Khế ước nhận nợ. Tính đến ngày 05-10-2011, Công ty Bcòn nợ gốc và lãi của 03 Khế ước là 4.368.570.503 đồng (trong đó nợ gốc là 2.943.600.000 đồng, nợ lãi là 1.424.970.503 đồng).

Tài sản bảo đảm cho khoản vay nêu trên là nhà, đất [thửa đất số 43, tờ bản đồ số 5I-I-33 (1996)] tại số 432, tổ 28, phường E, quận G, thành phố Hà Nội thuộc quyền sở hữu và sử dụng của ông H và bà N (theo Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở số 10107490390 do Uỷ ban nhân dân thành phố Hà Nội cấp ngày 07-12-2000), do ông H, bà N thế chấp theo Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất ngày 11-6-2008. Hợp đồng thế chấp này được Phòng công chứng số 6 thành phố Hà Nội công chứng ngày 11-6-2008 và Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hà Nội chứng nhận đăng ký giao dịch bảo đảm ngày 11-6-2008.

Ngày 30-10-2009, Ngân hàng và Công ty Btiếp tục ký Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200900583. Theo đó, Ngân hàng cho Công ty B vay 180.000 USD. Mục đích vay để thanh toán tiền vận chuyển hàng hóa lô hàng xuất khẩu; thời hạn vay 09 tháng; lãi suất vay 5,1%/năm; lãi suất quá hạn bằng 150%.

Thực hiện hợp đồng, Ngân hàng đã giải ngân đủ số tiền vay 180.000 USD cho Công ty B. Công ty B mới trả cho Ngân hàng số tiền nợ gốc là 100.750 USD và số nợ lãi là 1.334,50 USD. Tính đến ngày 05-10-2011, Công ty Bcòn nợ gốc là 79.205 USD và nợ lãi là 16.879,69 USD. Tổng cộng cả nợ gốc và lãi là 96.120,69 USD.

Tài sản bảo đảm cho khoản vay của Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-2009058 gồm:

- Lô hàng 19 xe ô tô tải thành phẩm trọng tải 1,75 tấn hiệu JMP mới 100% trị giá 2.778.750.000 đồng (do Công ty B lắp ráp theo phương thức hàng để kho đơn vị, Ngân hàng giữ Giấy chứng nhân đăng kiểm chất lượng xe xuất xưởng) do Công ty Bthế chấp theo Hợp đồng thế chấpsố 219/2009/EIBHBT-CC ngày 29-10-2009. Hợp đồng thế chấp này được đăng ký giao dịch bảo đảm tại Cục đăng ký giao dịch bảo đảm thành phố Hà Nội ngày 02-11-2009;

- Số dư tài khoản tiền gửi kỳ hạn 03 tháng trị giá 1.620.000.000 đồng do Ngân hàng phát hành. Do Công ty Bđã thực hiện được một phần nợ vay nên Ngân hàng đã giải chấp số tiền 1.620.000.000 đồng tiền gửi trong tài khoản tiết kiệm của Công ty B, tương ứng với số nợ đã thanh toán.

Tại phiên tòa sơ thẩm, đại diện Ngân hàng xác nhận: đối với khoản vay 180.000 USD, Công ty B đã trả xong nợ gốc; chỉ còn lại nợ lãi là 5.392,81 USD; tài sản bảo đảm là 19 xe ô tô, hiện đã bán 18 chiếc, còn lại 01 chiếc; đề nghị Tòa án cho xử lý nốt chiếc xe còn lại để thu hồi nợ vay còn thiếu.

Ngân hàng yêu cầu Tòa án buộc:

- Công ty Bthanh toán số nợ gốc và lãi bằng VNĐ của Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800142 là 4.368.570.503 đồng;

- Công ty Bthanh toán 5.392,81 USD nợ lãi bằng USD của Hợp đồng tín dụng số 1702-LVA-200900583.

Trong trường hợp, Công ty Bkhông thanh toán hoặc thanh toán không đủ đề nghị Tòa án phát mãi tài sản thế chấp là:

- Quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở tại số 432, tổ 28, phường E, quận G, thành phố Hà Nội thuộc quyền sở hữu và sử dụng của ông H và bà N;

- 01 xe ô tô tải thành phẩm, trọng tải 1,75 tấn, hiệu JMP mới 100% do Công ty Blắp ráp theo Hợp đồng thế chấp tài sản số 219/2009/EIBHBT- CC ngày 29-10-2009.

Đại diện bị đơn là anh T - Tổng Giám đốc Công ty B trình bày: Thừa nhận số tiền nợ gốc, lãi và tài sản thế chấp như Ngân hàng trình bày nhưng đề nghị Ngân hàng cho trả nợ dần.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là ông H và bà N trình bày: Ông bàthừa nhận ký hợp đồng thế chấp nhà, đất số 432 nêu trên để bảo đảm cho khoản vay tối đa là 3.000.000.000 đồng của Công ty B. Hợp đồng thế chấp được công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm. Gia đình ông H và bà N cũng đã hỗ trợ Công ty trả được gần 600.000.000 đồng cho khoản vay có tài sản thế chấp là nhà và đất của ông bà. Ông, bà đề nghị Ngân hàng gia hạn khoản nợ của Công ty Bđể Công ty có thời gian phục hồi sản xuất, thu xếp trả nợ cho Ngân hàng; đề nghị Tòa án không triệu tập các con trai, con dâu, con gái và con rể của ông bà đến Tòa án làm việc.

Anh P thay mặt cho những người con, cháu của ông H, bà N đang sống tại nhà, đất số 432 trình bày:

Cuối năm 2010, anh mới biết bố mẹ anh thế chấp nhà đất của gia đình đang ở để bảo đảm cho khoản vay của Công ty B. Sau khi ông H, bà N được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở năm 2000, anh Pvà anh Q đã bỏ tiền ra xây dựng thêm một ngôi nhà 3,5 tầng trên đất và 16 người trong gia đình hiện đang ở tại nhà, đất số 432 nêu trên. Khi ký hợp đồng thế chấp, Ngân hàng không hỏi ý kiến các anh và những người đang sinh sống tại nhà, đất này. Do đó, anh đề nghị Tòa án không công nhận hợp đồng thế chấp và xem xét số tiền 550.000.000 đồng mà anh em các anh đóng góp vào trả nợ cho Công ty B theo Hợp đồng tín dụng có tài sản bảo đảm là nhà, đất số 432 nêu trên nhưng Ngân hàng tự ý trừ vào khoản vay ngoại tệ có tài sản bảo đảm là 19 xe ô tô là không đúng.

Tại Bản án kinh doanh, thương mại sơ thẩm số 59/2013/KDTM-ST ngày 24/9/2013, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội quyết định:

- Chấp nhận yêu cầu khởi kiện của Ngân hàng A đối với Công ty TNHH B.

- Buộc Công ty TNHH B phải thanh toán trả cho Ngân hàng A số tiền còn nợ của Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800142, bao gồm:nợ gốc là 2.813.600.000 đồng; nợ lãi trong hạn là 2.080.977.381 đồng; nợ lãi quá hạntính đến ngày 23-9-2013 là 1.036.575.586đồng; tiền lãi phạt chậm trảtính đến ngày 23-9-2013 là 123.254.156 đồng; Tổng cộng:  6.054.407.123 đồng.

- Buộc Công ty TNHHBphải thanh toán trả cho Ngân hàng A số tiền còn nợ của Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800583, gồm số tiền nợ lãi quá hạn là 5.392,81 USD.

Trong trường hợp Công ty TNHH Bkhông trả nợ hoặc trả không đủ số tiền còn nợ của Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800142, thì Ngân hàng Acó quyền yêu cầu Cục thi hành án dân sự thành phố Hà Nội xử lý tài sản bảo đảm theo quy định của pháp luật là quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất tại thửa số 43, tờ bản đồ số 5I-I-33 (1996) theo Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở số 10107490390 do Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội cấp ngày 07-12-2000 cho ông H và bà N tại địa chỉ số 432, tổ 28, phường E, quận G, thành phố Hà Nội để thu hồi nợ…

Trường hợp Công ty TNHH Bkhông trả nợ hoặc trả không đủ số tiền nợ của Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800583, thì Ngân hàng A có quyền yêu cầu Cục thi hành án dân sự thành phố Hà Nội xử lý tài sản bảo đảm là 01 chiếc xe ô tô tải, trọng tải 1,75 tấn hiệu JMP do Công ty TNHH Blắp ráp theo Hợp đồng thế chấp tài sản số 219/2009/EIBHBT-CC ngày 29-10-2009 để thu hồi nợ.

Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm còn quyết định về án phí, quyền kháng cáo của các đương sự theo quy định của pháp luật.

Sau khi xét xử sơ thẩm, bị đơn và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đều có đơn kháng cáo bản án sơ thẩm.

Tại Bản án kinh doanh, thương mại phúc thẩm số 111/2014/KDTM-PT ngày 07-7-2014, Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại Hà Nội quyết định:

Giữ nguyên quyết định của Bản án sơ thẩm số 59/2013/KDTM-ST ngày 24-9-2013 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội về Hợp đồng tín dụng, về các khoản tiền vay và tiền Công ty B phải trả Ngân hàng A;hủy phần quyết định của Bản án sơ thẩm số 59/2013/KDTM-ST ngày 24-9-2013 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội về  phần hợp đồng thế chấp, bảo đảm của người thứ 3, cụ thể:

… Hủy phần quyết định về hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất của người thứ 3 (nhà đất số 432, tổ 28 phường E, quận G, thành phố Hà Nội) ký ngày 11-6-2008 tại Phòng công chứng số 6 thành phố Hà Nội và đăng ký tài sản bảo đảm tại Sở tài nguyên và môi trường thành phố Hà Nội ngày 11-6-2008…

Giao hồ sơ vụ án về Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội để xác minh, thu thập chứng cứ và xét xử lại, xác định phần tài sản hợp pháp thuộc sở hữu của ông H, bà N làm tài sản thế chấp bảo đảm cho Công ty TNHH B đối với khoản tiền vay ở Ngân hàng A theo Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800142 ngày 16-6-2008.

Ngoài ra, Tòa án cấp phúc thẩm còn quyết định về án phí.

Sau khi xét xử phúc thẩm, Ngân hàng, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội có văn bản đề nghị xem xét lại bản án phúc thẩm theo thủ tục giám đốc thẩm.

Tại Kháng nghị giám đốc thẩm số 14/2016/KDTM-KN ngày 12-4-2016, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao kháng nghị Bản án kinh doanh, thương mại phúc thẩm số 111/2014/KDTM-PT ngày 7-7-2014 của Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại Hà Nội. Đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao hủy Bản án kinh doanh, thương mại phúc thẩm số 111/2014/KDTM-PT ngày 7-7-2014 của Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại Hà Nội và Bản án kinh doanh, thương mại sơ thẩm số 59/2013/KDTM-ST ngày 24-9-2013 của Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội; giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội xét xử sơ thẩm lại theo đúng quy định của pháp luật.

Tại phiên tòa giám đốc thẩm, đại diện Viện kiểm sát nhân dân tối cao nhất trí với kháng nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; đề nghị Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xử hủy bản án phúc thẩm, giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử phúc thẩm lại.

NHẬN ĐỊNH CỦA TÒA ÁN:

[1] Hồ sơ vụ án thể hiện, để đảm bảo cho khoản vay theo Hợp đồng tín dụng số 1702-LAV-200800142 ngày 16-6-2008 tại Ngân hàng của Công ty B do anh T là con trai ông H, bà N làm Giám đốc, thì ngày 11-6-2008, ông H và bà N đã thế chấp nhà, đất tại số 432,tổ 28, phường E, quận G, thành phố Hà Nội thuộc quyền sở hữu và sử dụng của ông H, bà N theo Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất ngày 11-6-2008. Hợp đồng thế chấp này được công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm theo đúng quy định của pháp luật.

[2] Theo Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở ngày 07/12/2000, thì nhà, đất tại số 432, tổ 28, phường E, quận G, thành phố Hà Nội (sau đây viết tắt là nhà, đất số 432), gồm: diện tích đất ở 147,7 m², diện tích nhà ở 85 m², kết cấu nhà: bê tông và xây gạch; số tầng: 02+01. Khi thẩm định tài sản thế chấp, Ngân hàng biết trên diện đất 147,7 m² ngoài căn nhà 02 tầng đã được đăng ký sở hữu, còn có căn nhà 3,5 tầng chưa đăng ký sở hữu nhưng Ngân hàng chỉ định giá quyền sử dụng đất và căn nhà 02 tầng đã đăng ký sở hữu với tổng giá trị nhà, đất là 3.186.700.000 đồng, mà không thu thập thông tin, tài liệu để xem xét làm rõ nguồn gốc cũng như ai là chủ sở hữu căn nhà 3,5 tầng là thiếu sót, không đảm bảo quyền lợi của các đương sự.

[3] Trong quá trình giải quyết vụ án, ngày 06-6-2012, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã tiến hành xem xét, thẩm định tại chỗ, xác định: nhà, đất số 432 có 02 khối nhà (gồm: khối nhà thứ nhất: diện tích chiếm đất là 37,5 m², chiều dài 5,9 m, chiều rộng 6,35 m; khối nhà thứ hai là nhà bê tông ba tầng có ban công, diện tích 61,3 m²) và hiện có 16 người thường trú, đăng ký dài hạn, thường xuyên sinh sống. Trước khi xét xử sơ thẩm, ngày 21-9-2013, anh P (con trai ông H, bà N) có Đơn kiến nghị gửi Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội cho rằng sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở năm 2000, do khó khăn về chỗ ở, năm 2002, gia đình ông H, bà N đã thống nhất để anh P và những người con của ông H, bà N bỏ tiền ra xây dựng thêm căn nhà 3,5 tầng bên cạnh căn nhà 02 tầng cũ trên thửa đất nói trên. Như vậy, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội biết trên thực tế hiện trạng thửa đất khi thế chấp đã có 02 căn nhà (căn nhà 02 tầng cũ và căn nhà 3,5 tầng) không đúng theo Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở năm 2000 và Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất ngày 11-6-2008. Khi giải quyết vụ án, mặc dù Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội có xem xét yêu cầu của anh P và những người con ông H, bà N liên quan đến căn nhà 3,5 tầng nhưng Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội không quyết định rõ có xử lý phát mãi căn nhà 3,5 tầng hay không là không đúng, không đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của các đương sự.

[4] Theo quy định tại mục 4 khoản 19 Điều 1 Nghị định số 11/2012/NĐ-CP ngày 22/02/2012 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 163/2006/NĐ-CP ngày 29/12/2006 của Chính phủ về giao dịch bảo đảm: “Trong trường hợp chỉ thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì khi xử lý quyền sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất theo như thỏa thuận giữa người sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Quyền và nghĩa vụ giữa bên thế chấp và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được chuyển giao cho người mua, người nhận chính quyền sử dụng đất”. Trong vụ án này, khi ký kết hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, bên thế chấp (ông H, bà N) và bên nhận thế chấp (Ngân hàng) đều biết rõ trên thửa đất của ông H, bà N ngoài căn nhà 02 tầng đã được đăng ký quyền sở hữu thì trên đất còn có một căn nhà 3,5 tầng chưa được đăng ký quyền sở hữu nhưng các bên chỉ thỏa thuận thế chấp tài sản gồm quyền sử dụng đất và căn nhà 02 tầng gắn liền với đất. Trường hợp trên đất có nhiều tài sản gắn liền với đất mà có tài sản thuộc sở hữu của người sử dụng đất, có tài sản thuộc sở hữu của người khác mà người sử dụng đất chỉ thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu của mình, hợp đồng thế chấp có nội dung và hình thức phù hợp với quy định của pháp luật thì hợp đồng thế chấp có hiệu lực pháp luật. Vì vậy, Tòa án cấp phúc thẩm xác định Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất ngày 11-6-2008 có một phần bị vô hiệu (phần có căn nhà 3,5 tầng); xử hủy phần quyết định của bản án sơ thẩm về phần hợp đồng thế chấp và giao hồ sơ cho Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội để xác minh, thu thập chứng cứ xác định phần tài sản hợp pháp thuộc sở hữu của ông H, bà N và xét xử lại là không đúng. Lẽ ra, với các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án, Tòa án cấp phúc thẩm cần xem xét, quyết định về xử lý tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất và căn nhà thuộc quyền sở hữu hợp pháp của ông H, bà N theo quy định của pháp luật. Khi giải quyết lại vụ án, Tòa án cấp phúc thẩm cần yêu cầu đương sự cung cấp các tài liệu, chứng cứ chứng minh nguồn gốc hình thành căn nhà 3,5 tầng nêu trên để giải quyết vụ án bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho những người đã bỏ tiền ra xây dựng nhà và đang sinh sống tại đó. Đồng thời, Tòa án cấp phúc thẩm cần hỏi ý kiến, động viên, khuyến khích các đương sự thỏa thuận xử lý tài sản thế chấp. Trường hợp bên thế chấp và bên nhận thế chấp thỏa thuận bên nhận thế chấp được bán tài sản bảo đảm là quyền sử dụng diện tích đất mà trên đất có nhà thuộc sở hữu của người khác không phải là người sử dụng đất thì cần dành cho chủ sở hữu nhà đó được quyền ưu tiên nếu họ có nhu cầu mua (nhận chuyển nhượng).

[5] Ngoài ra, Tòa án cấp sơ thẩm căn cứ theo thỏa thuận của các bên tại khoản 5.4 Điều 5 Hợp đồng tín dụng về lãi phạt chậm trả trên số lãi chưa thanh toán “lãi phạt chậm trả là quá 10 ngày kể từ ngày đáo hạn, mức lãi phạt là 2% trên số lãi chưa thanh toán; quá 30 ngày kể từ ngày đáo hạn, mức lãi phạt là 5% trên số lãi chưa thanh toán” để chấp nhận yêu cầu của Ngân hàng buộc Công ty B phải trả số tiền lãi phạt chậm trả123.254.156 đồng là không đúng pháp luật, không được chấp nhận vì đây là lãi chồng lãi. Tòa án cấp phúc thẩm không phát hiện ra sai sót này, vẫn giữ nguyên quyết định này của bản án sơ thẩm cũng là không đúng.

Vì các lẽ trên,

QUYẾT ĐỊNH:

Căn cứ vào khoản 2 Điều 337, khoản 3 Điều 343, Điều 345 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015; Nghị quyết số 103/2015/QH13 ngày 25-11-2015 về việc thi hành Bộ luật Tố tụng dân sự;

1. Chấp nhận Kháng nghị giám đốc thẩm số 14/2016/KDTM-KN ngày 12-4-2016 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

2.  Hủy Bản án kinh doanh, thương mại phúc thẩm số 111/2014/KDTM-PT ngày 07-7-2014 của Tòa Phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao tại Hà Nội về vụ án kinh doanh, thương mại tranh chấp hợp đồng tín dụng giữa nguyên đơn là Ngân hàng A, bị đơn là Công ty TNHH B và 10 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

3. Giao hồ sơ vụ án cho Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội xét xử lại theo thủ tục phúc thẩm đúng quy định của pháp luật.

NỘI DUNG ÁN LỆ

“[4] Trường hợp trên đất có nhiều tài sản gắn liền với đất mà có tài sản thuộc sở hữu của người sử dụng đất, có tài sản thuộc sở hữu của người khác mà người sử dụng đất chỉ thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất thuộc sở hữu của mình, hợp đồng thế chấp có nội dung và hình thức phù hợp với quy định của pháp luật thì hợp đồng thế chấp có hiệu lực pháp luật…

…Trường hợp bên thế chấp và bên nhận thế chấp thỏa thuận bên nhận thế chấp được bán tài sản bảo đảm là quyền sử dụng diện tích đất mà trên đất có nhà thuộc sở hữu của người khác không phải là người sử dụng đất thì cần dành cho chủ sở hữu nhà đó được quyền ưu tiên nếu họ có nhu cầu mua (nhận chuyển nhượng).”

(nguồn: anle.toaan.gov.vn)